گور دخمه داوود دختر

در شمال غربی ممسنی دخمه بزرگی در ارتفاع 300 متری کوهی قرار دارد که دارای دو اتاق است.ورودی آن با دو نیم ستون تزیین شده است.بالای ستونها 7 آتشدان با معماری هخامنشی بر روی سنگ حجاری شده اند . از این رو ، این گور دخمه را به هخامنشیان و یا مادها نسبت می دهند

تصویر :سایت دفتر فنی مرمت و حفاظت سازمان میراث فرهنگی

گور دخمه فخریگاه

گوردخمه مادی فخریکا در نزدیکی شهر مهاباد قرار دارد و در دل صخره ای کنده شده است. ورودی آن با دو ستون گرد تزیین شده است و درون مقبره سکوهایی برای گذاشتن نذورات و تعدادی قبر موجود است.بنای آنرا به فرآتیس پدر دیاکو شاه ماد نسبت میدهند .اضلاع داخل دخمه کاملا سنگی هستند و با دقت بالایی زوایای قائمه دارند. ساکنان این محل دخمه مزبور را محل زندگی فرهاد کوه کن میدانند . یک سالن به اندازه ایوان این دخمه درون مقبره قرار دارد که با دو پله از ایوان جدا شده است. درون اتاق اصلی گور دخمه سه قبر قرار دارد . قبر وسط موازی ایوان و دو قبر کناری عمود بر ایوان کنده شده است. هر یک از این سه قبر پنجاه سانتیمتر از سطح مقبره پایین تر هستند

روستای تاریخی اورامان کردستان

اورامان^[۱] (به کردی: هەورامان یا Hewraman) یا هورامان، نام منطقه‌ای در ایران و عراق با دره‌های پرپیچ‌وخم و عمیق و رودبارهای متعدد است. از مجموع آب این چشمه‌ها و رودبارها دو رودخانه سیروان و لیله تشکیل می‌شوند که در نقطه‌ای به نام دروله در نزدیکی مرز ایران و عراق به هم می‌پیوندند. از میان این چشمه ها می‌توان چشمه بل را نام برد که با دبی 3000 تا 4000 لیتر در ثانیه پرآبترین آنهاست و به سیروان می‌ریزد و ضمنا رودی که از آن تشکیل می‌شود کوتاهترین رود جهان است ^[۲][۳].

هر چند که بخش عمده‌ای از منطقه اورامان را کوههای مرتفع و پربرف تشکیل می‌دهد اما در ارتفاعات پائین‌تر و در دامنه همین کوه‌ها جنگلهای متراکم نسبتاً وسیعی وجود دارند. پوشش جنگلی این ناحیه همچون پوشش عمومی رشته‌کوه زاگرس عمدتاً از درختان بلوط است. درختان دیگری مانند گلابی‌وحشی و زالزالک نیز به تعداد قابل توجهی یافت می‌شود. این جنگلها از دیرباز تأمین‌کننده سوخت زمستانی اهالی منطقه بوده‌اند.

تاریخچه ماد

مادها قومی ایرانی از تبار آریایی بودند که قسمت اصلی سرزمین آنها شامل جنوب آذربایجان و قسمتهای دیگری در زاگرس وپایتخت آنها هگمتانه بود.اولین اطلاعات درباره آنها به سالنامه های آشوری شلمسر سوم در سال 836 پ م باز می گردد.آنها از سده هشتم پیش از میلاد تا ظهور سلسله هخامنشی بر فلات ایران و فراسوی آن حکومت کردند.سکاها به دست کیاکسار شکست خوردند. او با آشور به جنگ پرداخت و برای مقابله با آنان با بابل هم پیمان شد.

ایلامیها که بودند؟

پادشاهی ایلام نزدیک به دو هزارسال تاپانصد و پنجاه پیش از میلاد در جنوب غربی سرزمین کنونی ایران برپا بود. این پادشاهی از اتحاد دولتهای کوچک تشکیل شده بود و تقریبا در تمام مدت از استقلال بر خوردار بوده است.اوج شکوفایی ایلام در نیمه دوم هزاره دوم پیش از میلاد بود . سرزمین آنها از شمال تا نزدیک همدان ، از مشرق تا کرمان ، از جنوب تا خلیج فارس و از مغرب تا نواحی بین النهرین گسترده بود
شروع تاریخ ایلام از حدود 2400پ م است.انشان از جمله مراکز پادشاهی کوچکی بود که پادشاهی بزرگ ایلام را تشکیل می داد.نزدیک به 2200 پ م کوتیک اینشوشینیک پادشاه نیرومند انشان بین دولتهای محلی در منطقه اتحاد پدید آورد و خود در راس آن قرارگرفت و به این ترتیب پایه گذار ایلام بزرگ شد.در قرن 12پ م، ایلامیان به پادشاهی پانصد ساله کاسی ها در سرزمین بابل پایان دادند

در زمان ایلامیان کشاورزی و فن آبیاری بسیار پیشرفت کرد و سبب زمینداری و مالکیت خصوصی بر زمین شد.سفال سازی،ذوب فلز و بازرگانی نیز در این دوره رونق فراوان گرفت. مهرهای ایلامی باقیمانده از هزاره سوم پیش از میلاد از زندگی این مردم آگاهیهایی به ما میدهد.بر این مهرها چشم انداز دشت شوش با نهرهای گوناگون ،جانوران اهلی،مرغزارها ،روستاییان در حال کشاورزی‌،چوپانان و دامها ، زنان در حال چیدن میوه با دامنهای بلند تصویر شده اند.

درگذر پلکان پالنگان کردستان

ی‌گفتند روستای پالنگان شبیه ماسوله است و ما گمان می‌کردیم باید شباهتی هم با دیگر روستاهای پلکانی کردستان داشته باشد؛ روستاهایی با خانه‌هایی ساخته شده از سنگ‌های ریز و درشت در شیب‌های تند دره‌ها، که قدمتشان را تنها بر چند دیوار و پلکان می‌توان دید.

اما به‌راستی پالنگان دیگرگونه بود و ناباورانه تا هنوز روایتگر تاریخ و گذشته. خانه‌های سنگی نه فقط پابرجا، که زنده بودند و بوی نان و قلیان در هر یک بهانه‌ای بود برای دمی مهمان دلهایشان شدن. خانه‌های یکدست و همسان، با دیوارهای سنگی، حتا درها و پنجره‌ها هنوز آبی بودند و پایداری این آبی‌های لاجوردی روایتگر تاریخی چند صد ساله.  در کوهپایه‌های کوه شاهو، ۵۵ کیلومتری شهر کامیاران، در انتهای دره تنگیور رودخانه‌ای است که به رود سیروان می‌ریزد و در دوطرف همین رود است که روستای زیبای پالنگان با معماری خشک چین قدیم، همه یادگاران گذشته را هنوز در خود حفظ کرده و با چراغی روشن پذیرای مسافران دور و نزدیک است.

شهر قدیمی دهدشت

نگاهی به برخی از آثار باستانی کهگیلویه و بویراحمد

شهر قدیمی دهدشت با وسعت ۴۰ هکتار سابقه‌ای طولانی در تاریخ دارد که دست کم توسعه‌ آن به دوران صفویه بر می‌گردد. این شهر که روزگاری پررونق را پشت سر گذاشته دارای برج و بارو و ارگ بوده که هم اکنون بخش‌هایی از آن باقی مانده است.
نگاهی به جغرافیای محل نشان می‌دهد که این شهر به واسطه قرار گرفتن بر سرراه پایتخت صفویان به بنادر جنوبی و نیز نزدیکی به شهر ارجان یا بهبهان کنونی نقش موثری دراقتصاد بخصوص تجارت آن زمان ایفا می‌کرده است به طوری که هم اکنون با توجه به پیشرفتهای تکنولوژیکی مسیر راههای اصلی در دست احداث از این شهر می‌گذرد.

حمام تاریخی دهدشت

حمام تاریخی کهیار

حمام ها, دهدشت

حمام تاریخی کهیار در غرب بافت تاریخی شهر دهدشت و در مجاورت کاروانسرا واقع شده است. بنا شامل گرم‌خانه، میان در و رختکن است و ورودی آن در بخش جنوبی تعبیه شده است. ورودی به شکل زیبا و با اجرای مقرنس‌کاری ساخته شده است. بعد از گذشتن از راهرو واردبعد از گذشتن از راهرو وارد بخش رختکن می‌شویم. این بخش از یک حوض بزرگ در زیر گنبد اصلی و دو حوض کوچک‌تر تشکیل شده است. دور تا دور حوض مرکزی را سکویی که در داخل آن مکانی برای گذاشتن کفش و لباس تعبیه شده بود، فرا گرفته است. کف رختکن از سنگ‌های بزرگ پوشانده شده است. حوض‌ها با ساروج و گچ و سنگ ساخته شده و از طریق لوله‌های تمپوشه‌ای به همدیگر راه پیدا می‌کرده است. رختکن به صورت متقارن است و هر دو ضلع قرینه همدیگر هستند. با استفاده از راهرویی وارد بخش گرم‌خانه می‌شویم. این بخش از یک فضای مسقف گنبددار و تعدادی نمره به علاوه حوض‌های ذخیره و گرم کردن آب تشکیل شده است. بنا در سال 77 به طور کامل خاکبرداری و در سال 78 تعمیراتی اضطراری در آن صورت گرفته است. بدنه بیرونی این حمام که در مقابل کاروانسرای دهدشت واقع شده، چندی پیش مرمت گردیده است و سر در حمام نیز دوباره اجرا شده و ناودان های سنگی نصب و اطراف بنا هم زه کشی شده است. سر در ورودی گنبدی شکل که در زیر گنبد آن تزیینات زیبایی به شکل هشت ضلعی بکار رفته است. بخش میان در که بین گرمخانه و سر بینه واقع شده، با یک پیچ خمی طراحی شده و مانع از تبادل مستقیم، حرارت و دید مستقیم به بخش گرمخانه می شود. گرمخانه حمام در سطحی پایین تر از سربینه با غرفه هایی در اطراف که حوضچه هایی در آنها می باشد، جهت استحمام و آبتنی بوده است. آب حمام پس از انتقال از چاه و حوض آب از بیرون توسط لوله (تنبوشه های سفالی) به بخش اصلی و پس از گرم شدن به حوضچه ها و سرویس های بهداشتی و نقاط دیگر حمام هدایت می شده است. انبار هیزم، آتشدان و تون حمام در پشت گرمخانه واقع شده است که هوای گرم آتشدان پس از طی مسیر گربه روهای زیر گرمخانه از طریق کانال هایی به پشت بام حمام هدایت می شده اند و باعث گرم شدن کف و بدنه حمام می شده است. حمام تاریخی کهیار در مالکیت سازمان میراث فرهنگی است و 1200 متر مربع مساحت دارد. این بنا به شماره 3555 در فهرست آثار تاریخی به ثبت ملی رسیده است.

اشیای موجود در موزه جیرفت

سیری در ایران: موزه جیرفت تعدادی از اشیاء کشف شده در این محل نگهداری می شود. بخش عمده این اسیای بازیافتی را ظروف تزئینی ساخته شده از سنگ صابون تشکیل می دهد.

از میان حدود هزار قلم شی بازیافتی در حدود سیصد قلم از ظروف سنگی تزئین شده با نقوش برجسته و گاه کنده کاری شده برای ترصیع تشکیل می دهد ، که نقش مایه های تزئینی آنها را انواع خاصی از جانوران ، موجودات هیولایی و افسانه ای ، انسان و نیز گونه های چندی از گیاهان مانند نخل ، نمای باروی دور شهرها و بناهای درون آن را در برمی گیرد . بقیه این اشیاء به طور تقریبا برابر میان گونه های دیگری از آثار هنری تقسیم شده است که آنها عبارتند از:عبارتند از...............الف ) سردیس و تندیس انسان و جانوران از سنگ مرمر.

ب ) پیکره انسان و جانوران از سنگ صابونی.

ج ) پیکره انسان و جانوران از مفرغ یا بخشی از اشیای تزئینی پیچیده تر.

د ) افزون بر ظروف ، گونه های متعددی از اشیاء متفاوت از همان سنگ مانند چهار پایه ( به احتمال نمای معبد ) با شباهت بسیار زیاد به یافته های مشابه از حفریات شهداد.

ه ) سفال منقوش یا ساده شبیه سفالهای به دست آمده از شهداد ، تپه یحیی در کرمان و شهر سوخته سیستان که تاریخ آنها به اواخر هزاره چهارم و هزاره سوم ق . م می رسد.

و ) اشیای کوچک گوناگون از سنگ لاجورد ، مانند مهره های مسطح و استوانه ای با نقش مایه های انسان ، شیر با سر انسان ، عقاب و نقوش هندسی همراه با پیکرهای انسان و جانور و سرانجام ظروف ساده ، مهره های استوانه ای و پیکرهای گوناگون از سنگ مرمر. ظروف سنگی منقوش جیرفت از لحاظ سبک به گروه سری قدیمی قدیمی ترین گروه از سه گروه ظروف سنگ لاجوردی تعلق دارد که آن را به اواسط هزاره سوم ق . م تاریخ گذاری کرده اند.

موزه مردم شناسی

در اواخر سلطنت ناصرالدین شاه سلطان عبدالحمید پادشاه عثمانی مقداری اثاثیه عالی و گرانبها از جمله چند دست مبل استیل لوئی شانزدهم و پرده های مخملی و دو قطعه آینه با قاب و پایه ها و مجسمه های برنزی و مطلای زیبا و چند قطعه قالی بافت ترکیه برای شاه ایران هدیه فرستاد . چون در آن هنگام تقریبا همه کاخها و تالارهای سلطنتی از تابلو ها و اثاثیه متعدد پر وآراسته شده و جائی برای نهادن و نصب هدایای سلطان عثمانی باقی نمانده بود ، از اینرو ناصرالدین شاه تصمیم گرفت که در گوشه جنوب غربی محوطه گلستان که سابقا محل کلاه فرنگی یا برج آغا محمد خانی بود ، کاخ جدیدی بنا نموده هدایای سلطان را در آن جای دهد . با آنکه مسلم است کاخ ابیض در اواخر سلطنت ناصرالدین شاه ساخته شده ولی تاریخ دقیق بنای آن معلوم نیست و لی با توجه به نوشته ای بر روی یکی از کاشی های نصب شده در عمارت : " حسب الامر جناب جلالتماب آقای امین الملک دام اقباله عمل جان نثاران مهدی و صادق کاشی 1308 " می توان گمان برد که تاریخ بنای خود کاخ نیز در همین سالها بوده است.کتر فووریه طبیب مخصوص که در فاصله سالهای 1306 و 1309 ه.ق در ایران بود در کتاب خود با آوردن مطلب : " و عمارتی که بتازگی بسبک معماری عهد لوئی شانزدهم در سمت مغرب ساخته شده است " ، تا حدی این موضوع را تائید می کند .
گفته اند که نقشه کاخ جدید را خود ناصرالدین شاه کشیده و ابعاد تالار بزرگ آنرا مطابق عرض و طول بزرگترین قالی سلطان قرار داده است .
بهرحال چون ساختن بنای آن بانجام رسید به علت سفیدی رنگ نمای ساختمان که به شیوه بناهای قرن هیجدهم اروپا گچبری و نماسازی شده و پله ها و ازارهای سرسرای کاخ نیز از مرمر سفید و رگه دار بود " قصر ابیض " نامیده شد .
پس از اتمام بنا ناصرالدین شاه دستور داد قالی بزرگ سلطان عثمانی را در تالار روبروی هم نصب کردند و ضمنا مقداری از تابلوهای رنگ و روغنی بزرگ از صورت پادشاهان و ملکه های کشور های مختلف اروپا را که در سفرهای فرنگستان بعنوان یادگار بشاه ایران داده یا بعدا فرستاده بودند در تالار مذکور جابجا نصب کردند و بدین گونه تالاری با شکوه و در خور پذیرائی پادشاهان بوجود آمد و آنرا " تالار عبدالحمید " نام گذاری کردند .
کاخ ابیض از همان ابتدای بنای خود به محل اشتغال صدر اعظم ها اختصاص یافت و رئیس الوزراءها و نخست وزیرهای دولت های بعد نیز مقر حکومت خودشان را در همین کاخ قرار دادند و جلسات هیئت وزراء نیز در تالار " سلطان عبدالحمید " تشکیل می یافت .
در حدود سال 1332ه.ش که نخست وزیری از این مکان به خیابان کاخ منتقل شد کاخ ابیض در اختیار هنرهای زیبای کشور قرار گرفت و تعمیرات مختصری در آن بعمل آمده بمحل تشکیل نمایشگاه های موقتی و مرکز فعالیتهای اداره کل موزه ها و فرهنگ عامه اختصاص داده شد . از جمله نمایشگاه هایی که سال 1336 در  این موزه برگزار گردید. نخستین نمایشگاه پوشاک زنان ایران بود. بعد از تشکیل وزارت فرهنگ و هنر و انتقال اداره فوق بمحل جدید خود و همزمان با تاجگذاری پهلوی دوم در سال 1346 ه.ش در وضع نمای غربی و اتاق های طبقات پائین کاخ مطابق با شیوه اصلی بنا تغییرات و تعمیرات عمده ئی انجام گرفت و از انهدام و ویرانی آن که بعلت رطوبت و کهنگی ساختمان پیش آمده بود به کلی جلوگیری گردید . و در سال 1347 ه.ش ببه موزه مردم شناسی اختصاص یافت.

تاسیس موزه مردم شناسی به سالهای آغازین دوران پهلوی باز می گردد. فرمان تاسیس این موزه در سال 1314 شمسی توسط رضاشاه پهلوی صادر گردید. پس از صدور این فرمان، کارشناسانی جهت جمع آوری اشیاء و لوازم زندگی مردم شهرها، روستاها و اقوام مختلف، به اقصی نقاط کشور اعزام شدند. در مهرماه سال1316 شمسی، پس از تلاش زیاد این موزه در ساختمانی واقع در خیابان بوعلی که هم اکنون محل انجمن آثار و مفاخر ملی ایران می باشد، گشایش یافت .
موزه مردم شناسی یکی از قدیمی ترین و غنی ترین موزه های مردم شناسی در سطح کشور است.این موزه در دو طبقه و از بخشهای متنوعی تشکیل می شود. طبقه هم کف شامل بخش اداری و تالارهای نمایش است.در طبقه دوم علاوه بر پوشاک مناطق مختلف ایران، پوشش مردان و زنان قاجار و موارد دیگر در معرض تماشای بازدیدکنندگان می باشند.